ارزیابی سرمایه اجتماعی به عنوان عامل اساسی در ارتقاء کیفیت زندگی در شهرهای جدید، نمونه موردی: شهر جدید پردیس

Authors

  • ناصر براتی دانشیار برنامه ریزی شهری و منطقه ای، دانشکده معماری و شهرسازی، گروه برنامه ریزی شهری و منطق های، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران.
Abstract:

یکی از ابعاد تأثیرگذار در حوزه برنامه ریزی شهری، ابعاد اجتماعی است که البته در برنامه ریزی شهری ایران اکثراً مورد غفلت قرار می گیرد. از علل اصلی این عدم توجه، روشن نبودن نحوه تأثیر این ابعاد در برنامه ریزی شهری است. در این پژوهش برای تبیین بهتر نحوه تأثیر ابعاد اجتماعی بر برنامه ریزی شهری، ارتباط این ابعاد را در قالب مفهوم "سرمایه اجتماعی" با مفهوم تأثیرگذار دیگر حوزه برنامه ریزی شهری یعنی "کیفیت زندگی شهری" مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور شهر جدید پردیس را به عنوان نمونه مورد مطالعه انتخاب شد. علت این انتخاب آن است که هم اکنون شهرهای جدید و مسأله برنامه ریزی آن ها از چالش های اصلی نظام برنامه ریزی شهری و منطقه ای کشور می باشد. بدین ترتیب در این پژوهش هدف اصلی، بررسی ارتباط بین مفهوم سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی شهری البته از بعد ذهنی آن می باشد. بعد ذهنی کیفیت زندگی شهری مترادف با میزان رضایتمندی شهروندان از عوامل مختلف مؤثر در کیفیت زندگی مانند عوامل کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و غیره می باشد. نتایج حاصل از این پژوهش وجود ارتباط بین میزان سرمایه اجتماعی و میزان کیفیت ذهنی زندگی شهری را تأیید می نماید. همچنین ارتباط قابل ملاحظه ای نیز بین نرخ ماندگاری جمعیت و کیفیت ذهنی زندگی شهری دیده شد. در انتها نیز مدلی جهت ارزیابی بهتر نحوه برهم کنش مفاهیم موردنظر ارائه شد. بدین ترتیب می توان اظهار داشت که توجه به ابعاد اجتماعی و برنامه ریزی جهت ارتقاء سرمایه اجتماعی با توجه به تأثیر مثبت بر میزان کیفیت ذهنی زندگی شهری می تواند به عنوان یک راهکار برنامه ریزانه در نظام برنامه ریزی شهر جدید پردیس به کار گرفته شود. هرچند این نتیجه به لحاظ علمی قابل تعمیم به شهرهای دیگر نیست، لیکن با توجه به مشابهت های زیاد بین شهرهای جدید ایران، می توان انتظار داشت که این نتیجه در جاهای دیگر نیز تکرار شود. به علاوه فرآیند تحلیلی مورد استفاده این پژوهش برای شهرهای دیگر نیز قابل تعمیم می باشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ارزیابی سرمایه اجتماعی به عنوان عامل اساسی جهت ارتقاء زندگی در شهرهای جدید (نمونه موردی شهر جدید پردیس)

یکی از ابعاد تأثرگذار در حوزه برنامه ریزی شهری، مسائل و ابعاد اجتماعی است که البته در نظام برنامه ریزی ایران اکثرا مورد غفلت قرار می گیرد. یکی از علل اصلی این عدم توجه، روشن نبودن نحوه تأثیر این ابعاد در برنامه ریزی شهری است، هرچند که اکثر قریب به اتفاق کارشناسان و متخصصان به تأثیرگذاری آن اذعان دارند. در این پژوهش برای تبیین بهتر نحوه تأثیر ابعاد اجتماعی بر برنامه ریزی شهری، ارتباط این ابعاد ر...

15 صفحه اول

بررسی ارتباط مفهومی سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی در محیط شهری (نمونه موردی: شهر جدید پردیس)

سرمایه اجتماعی مفهومی نسبتاً جدید در حوزه علوم اجتماعی است که به سرعت جایگاه خود را در حوزه های دیگری چون پزشکی، روان شناسی، اقتصاد، سیاست، برنامه ریزی شهری، و ... پیدا کرده است. این مفهوم، به خصوص ، در ارتباط تنگاتنگی با کیفیت زندگی قرار دارد. این ارتباط می تواند دروازه ورود مفهوم سرمایه اجتماعی به برنامه ریزی شهری باشد. موضوع اساسی، در این زمینه، نحوه سنجش سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی در شهر و...

full text

سنجش میزان رضایت از کیفیت زندگی در شهرهای جدید (نمونه موردی: شهر جدید بینالود)

بعد از جنگ جهانی دوم و به دنبال افزایش سریع جمعیت و گسترش مشکلات شهری، ایجاد شهرهای جدید به عنوان یکی از مهمترین سیاست های شهری برای کاهش این مشکلات در شهرهای بزرگ مطرح گردید. اما این سیاست ها در کشورهای در حال توسعه به دلیل فقدان برنامه های دقیق و عدم توجه به کیفیت زندگی شهرنشینان با شکست مواجه شدند. بنابراین زمانی شهرهای جدید می توانند از مشکلات روزافزون مادر شهرها بکاهند که بتوانند کیفیت بال...

full text

ارزیابی عوامل موثر بر افزایش کیفیت فضاهای عمومی در شهرهای جدید نمونه موردی: شهر جدید پرند

در قرن اخیر برای نخستین بار در تاریخ بشر، تعداد شهرنشینان از تعداد روستانشینان فراتر رفته است. افزایش جمعیت شهری، برنامه­ریزان را ناگزیر به توسعه­ی شهرها و احداث شهرهای جدید جهت اسکان سرریز جمعیت کلان شهرها نموده است. پیامدهای حاصل از این رشد شتابان از یک سو و تحقیقات صورت گرفته که نشان از عدم رضایتمندی شهروندان از عوارض و سیاست­های توسعه­ی شهری دارند از سوی دیگر، چاره جویی برای رفع مشکلات ناشی...

full text

گسترش فضایی و ضرورت ایجاد شهرهای جدید « نمونه موردی شهر جدید پردیس»

با توسعه مجموعه شهری تهران ضرورت اسکان سرریز جمعیت این کلانشهر ملی در نظام برنامه ریزی کشور ایجاد شهرهای جدیدی چون پردیس را بدنبال داشته که برغم سرمایه گذاریها وبرنامه‌ریزی‌های نهادها و سازمانها‌ی مرتبط این نوع شهرهای جدید با آن مشکلات و چالش‌های روبرو شده‌اند که نه تنها بار اضافی شهر تهران را کاهش نداده‌اند بلکه بر مشکلات آن نیز افزودند. مقاله حاضر که اقتباسی از رساله دکتری می‌باشد به بررسی ن...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 15

pages  289- 299

publication date 2016-03-01

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023